Pierwsza praca w IT – czego warto się uczyć

Chcesz dostać pierwszą pracę w IT, ale nie wiesz czego się uczyć, żeby zwiększyć swoje szanse na szybkie zatrudnienie? Masz już doświadczenie w innym obszarze i zastanawiasz się jak wzbogacić cv, żeby przebranżowienie szybko dało Ci oczekiwane zarobki? A może jesteś humanistą i nie wiesz skąd czerpać wiedzę informatyczną?

Z lektury wpisu Jak dostać pierwszą pracę w IT bez programowania mogłeś sprawdzić, czy praca w IT jest dla Ciebie i czy masz wystarczającą motywację do zmiany branży. Skoro tu jesteś, to znaczy że idziemy dalej? 🙂 Poniżej przedstawiam przykładową ścieżkę nauki od zera – tj. dla osoby nietechnicznej, która daje podstawy wiedzy informatycznej, dzięki temu pozwala uczyć się na konkretną rolę ze zrozumieniem i zwiększy szanse na szybsze zdobycie dobrej pracy. Z racji swojego doświadczenia oraz popularności ofert pracy i wysokości stawek, skupiam się na stanowiskach związanych z rozwojem oprogramowania (np. analityk, tester automatyzujący, programista, product owner).

Nauka dla każdego, ale sukces tkwi w nastawieniu

Przy zmianie branży podstawową sprawą jest zdobycie nowych umiejętności. Z tym wiąże się wysiłek, czas, zaangażowanie, jakieś koszty. I to odstrasza najwięcej osób. Jeżeli Tobie się chce i wierzysz, że możesz – to już masz przewagę konkurencyjną! Nawet jeśli nie jesteś osobą techniczną, a celem jest pierwsza praca w IT, to wszystko jest do nauczenia. Kto siedzi w tej branży, ten wie ilu jest samouków i jak daleko zaszli. Kluczowa kwestia to – uczyć się mądrze! tzn. efektywnie – nie zamęczyć się, nie tracić czasu na rozpraszające treści, nie zniechęcić na starcie nietrafionym wyborem kursu albo brakiem podstawowej wiedzy.

Kwestia organizacyjna – uczyć się po angielsku czy po polsku?

Język angielski jest bardzo ważny w IT, często wymagany jest na wielu stanowiskach choćby w stopniu umożliwiającym czytanie dokumentacji technicznej; na starcie też wiele ułatwia, bo społeczność IT jest globalna i chętnie dzieli się wiedzą, często za darmo. Jeżeli jednak poznawany materiał wydaje się na początek dużym wyzwaniem, nie idzie Ci nauka danego zagadnienia po angielsku, to moim zdaniem nie warto dodawać sobie trudności w postaci bariery językowej i wówczas lepiej szukać materiałów w języku ojczystym. To jak z dzieckiem – najpierw naucz się chodzić, a potem biegać sprinty czy maratony.

Ogólna wiedza z zakresu informatyki

Zmieniając branżę wchodzisz do niemal innego świata. Wiadomo, że coś tam było w szkole, ale jeśli wybrałeś(-aś) inną drogę (np. socjologia, biologia), to wiesz ile rzeczy było do nauczenia się w tym jednym obszarze, a przez to na dalszych etapach nauki lub wraz ze zdobywaniem doświadczenia zawodowego miałeś(-aś) już pewne podstawy i niektóre rzeczy były oczywiste. Tak samo jest i tutaj. Wchodzisz w nowy obszar pojęć i znaczeń. I choć najważniejsza jest praktyka – zdobywanie konkretnych umiejętności na wybraną rolę, to może się okazać, że już na samym początku rozbijesz się o ścianę. Przeczytasz czy usłyszysz dwa zdania kursu i okaże się, że nie rozumiesz co trzeciego słowa. Zrozumiesz słowa, ale nie zrozumiesz zdania. Potrzebujesz bazy – zwłaszcza jeśli interesują Cię stanowiska techniczne i około-techniczne.

Podane niżej źródła są jedynie moją prywatną rekomendacją, nie są to oferty sponsorowane. Zebrałam najciekawsze moim zdaniem materiały, które znam z własnego doświadczenia i można do nich dotrzeć za darmo lub bez ponoszenia większych kosztów.

• Crash Course Computer Science, czyli intensywny kurs informatyki po angielsku

Prowadząca Carrie Ann Philbin opowiada historię powstania komputerów, systemów operacyjnych, języków programowania, a także wprowadza w tematy takie jak m.in. cyberbezpieczeństwo, uczenie maszynowe, NLP. Poznasz działanie procesora, pamięci komputera, sposób przetwarzania różnych formatów plików; dowiesz się też co nieco o grafice komputerowej i kryptografii. Wszystkie materiały wsparte są grafikami i animacjami przez co serię ogląda się z przyjemnością i zaciekawieniem.

• Książka „Innowatorzy” Waltera Isaacsona

Nieco inaczej, ale o tym samym – historię powstania maszyn obliczeniowych (z ang. compute – liczyć) oraz współczesnych innowacji obszernie opowiada biografista Steva Jobsa. Książka nie jest co prawda podręcznikiem popularnonaukowym, ale jako że jest to zbiór biografii i wspomnień o ludziach, którzy dokonali przełomowych odkryć w dziedzinie informatyki, od programowania kart perforowanych po zastosowanie półprzewodników, poprzez pierwsze komputery NASA aż po PC i Internet, można ją czytać niemal jak encyklopedię informatyczną. Isaacson szczegółowo opisuje poszczególne wynalazki oraz mechanizmy ich działania i robi to naprawdę dobrze.

• Pasja Informatyki – Mirosław Zelent i Damian Stelmach. Kanały na youtube oraz blog w języku polskim

Brak podstaw na poziomie technikum informatycznego to nic straconego, bo z tym kanałem możesz wrócić do czasów szkoły i zarazić się pasją do informatyki. Sporo zagadnień jest bardzo technicznych, a jednocześnie przeznaczonych dla uczniów szkół średnich, ale znam historie sukcesu osób dorosłych, które dzięki temu kanałowi zaczęły swoją przygodę z IT i znalazły pracę. Mało kto tak świetnie jak autorzy tłumaczy techniczne zagadnienia i to w języku polskim!

• Wiedza akademicka – wazniakmimuw , „Wstęp do teorii obliczeń” M. Sipser

Wiele osób zastanawia się nad studiami informatycznymi, na forach internetowych można poczytać opinie zwolenników i przeciwników wyboru tej drogi. Kilka polskich uczelni stworzyło projekt Ważniak, którego celem jest darmowe udostępnianie w internecie materiałów ze studiów informatycznych. Zapoznanie się z nimi nie tylko pozwala zweryfikować pomysł podjęcia studiów, ale przede daje możliwość zgłębić specjalistyczną wiedzę już konkretnych zagadnień technicznych (np. modelowanie systemów informatycznych) na poziomie akademickim!

„Wstęp do teorii obliczeń” Michaela Sipsera to lektura wymagająca dla laików, ale dla ciekawych zejścia jeszcze bliżej źródła mechanizmów działania komputera, ta książka wiele wyjaśnia. Już sam rozdział wstępny „Oznaczenia matematyczne i terminologia”, – gdzie mamy po krótce objaśnioną teorię zbiorów, funkcje i relacje, grafy, słowa i języki oraz logikę boolowską – daje solidną bazą pojęciową pod pracę w zespole technicznym.

Programowanie – spróbuj, żeby zrozumieć cyfrowy świat

Polecam spróbować pouczyć się podstaw wybranego języka, żeby zrozumieć jak działa komputer i jak programy robią to co robią (a robią prawie wszystko, prawda?). Te próby rozwiną Twoje techniczne umiejętności i pomogą poczuć klimat nowych technologii oraz procesu rozwoju oprogramowania. Poznasz w ten sposób podstawowe elementy, z których zbudowane są programy, takie jak zmienne, funkcje, pętle i obiekty; zaczniesz sam(a) używać edytora kodu, konsoli, terminala i innych narzędzi używanych przez specjalistów technicznych. Zainstalujesz program – zobaczysz, jak sobie radzisz z napotkanymi trudnościami. A może dasz się wkręcić i stwierdzisz, że to jest dla Ciebie?

Programowania można uczyć się z kursów online, warsztatów, podręczników, z pomocą mentora. Kursów online jest bardzo dużo, więc wybór to kwestia gustu i najlepiej kierować się tym, czy styl prowadzącego i sposób tłumaczenia nam odpowiada. Rekomendowane kursy dla początkujących znajdziesz np. na blogu flynerd.pl albo na grupach fejsbukowych poświęconych nauce programowania, np. Programowanie – wsparcie na starcie, Programuj, dziewczyno!

Jaki język wybrać? To częsty dylemat początkujących i wiele blogów poświęconych nauce programowania porusza to zagadnienie, np. nettecode . Generalnie zależy od celu przebranżowienia i własnych upodobań, ale jeśli celujesz w stanowiska mało techniczne, to może wystarczą podstawy JavaScript (czołówka najpopularniejszych języków programowania), poprzedzone nauką HTML i CSS. Innym zalecanym wyborem na początek ze względu na uniwersalność jest Python. Poza tym popularne języki komercyjne to backendowe: Java, .Net, C# , PHP. Na uczelniach naukę kiedyś zaczynano od języka C++ , który według mnie jest najtrudniejszy dla początkującego, ale zagłębienie się w choćby zupełne podstawy tego języka (na przykład z podręcznika Bjarne Stroustrup „Język C++. Kompendium wiedzy”) daje solidną bazę do zrozumienia działania programów komputerowych. Co ciekawe, wspomniany M. Zelent nazwał język C++ łaciną w programowaniu, więc wyobraź sobie jakie fundamenty buduje znajomość tego języka! (wiem coś o tym, bo uczyłam się łaciny w liceum ;)).

Ale i tak z racji tego, że technologie rozwijają się szybko i nawet doświadczone osoby niektórych tematów muszą uczyć się w locie, trzeba przygotować się na samodzielne dociekanie i rozwiązywanie problemów z pomocą internetu. Innymi słowy – kurs czy bootcamp nie wystarczy i tak trzeba będzie dużo pracować dodatkowo. Wprost taką strategię tworzenia kursu tłumaczy np. Andrei Neagoie, który w jednym kursie The Complete Web Developer in 2023: Zero to Mastery zrobił cały przegląd najważniejszych technologii i narzędzi używanych przez programistów webowych (na rok 2023), zarówno od strony frontendu, jak i backendu.

W języku polskim dużą popularnością cieszą się m.in. kursy Samuraja Programowania, który sam przeszedł drogę zmiany branży, więc może przez to lepiej docierać do osób bez wykształcenia technicznego.

SQL – poznaj język baz danych i zyskaj atut w cv

Bazy danych bardzo ewoluowały w XXI w., jest ich kilka rodzajów, ale wciąż najpopularniejsze są relacyjne bazy danych, które tworzy się i obsługuje z użyciem języka SQL, tj. Structured Query Language.

Na wielu stanowiskach – mniej lub bardziej technicznych przydaje się umiejętność odpytania bazy i modelowania danych, dlatego jest to dobra przepustka do pierwszej pracy w IT czy chociaż zyskania mocnej przewagi rynkowej wśród kandydatów nietechnicznych. Poza tym danych gromadzi się coraz więcej, dlatego rośnie zapotrzebowanie na specjalistów od przetwarzanie danych.

SQL nauczysz się tak samo – z kursów online i podręczników, a także szkoleń zorganizowanych, z których możesz uzyskać certyfikat. Taki dokument będzie dobrze wyglądał w cv, ale najważniejsze i tak są praktyczne umiejętności i po krótkim szkoleniu potrzebny będzie dalszy samodzielny trening. Więcej o SQL oraz gdzie znaleźć dobre materiały do nauki znajdziesz w artykule SQL-darmowe kursy online.

Agile, Scrum, Kanban – poznaj metodyki zarządzania projektami i procesami

Branża IT projektami stoi, dlatego jest sporo stanowisk związanych z zarządzaniem projektami, zarządzaniem zasobami w projekcie, wsparciem projektów itp. Najpopularniejsze obecnie są metodyki zwinne – Agile, a w samym procesie rozwoju oprogramowania Scrum (i stąd wywodzą się obco brzmiące stanowiska typu Product Owner, Scrum Master czy Agile Coach), w usprawnieniu procesu stosuje się zaś Kanban. Ale certyfikat z innych metodyk, np. PRINCE2, wzbogacony o jakieś doświadczenie z projektem IT (albo znajomość ITIL) czy inne atuty wymienione lub w nie w ogłoszeniu o pracę (np. znajomość JIRA, ServiceNow) może stanowić dobrą kartę przetargową na etapie poszukiwań.

JIRA, Confluence – naucz się narzędzi popularnych w branży

Jira to aplikacja wspierająca śledzenie zadań i postępów w projekcie, zarządzanie wydaniami, tworzenia rozmaitych raportów, z kolei Confluence służy do tworzenia bazy wiedzy (na zasadzie Wikipedii) o danej inicjatywie (projekcie, programie). To produkty firmy Atlassian i nie jedyne narzędzia tego typu, ale ze względu na integrację w wieloma innymi aplikacjami usprawniającymi proces wytwarzania oprogramowania (np. Git, Bamboo) te dwa zdobyły pozycję dominującą patrząc po ofertach pracy.

Kolejny etap – wyślij cv i sprawdź się

Najskuteczniejsza formuła to: ucz się, zdobądź bazę, testuj wiedzę, żeby jak najszybciej załapać się do prawdziwego projektu i uczyć się w trakcie pracy, bo to robi ogromną różnicę w porównaniu do nauki po godzinach. Kiedy już masz za sobą podstawy i parę miesięcy nauki w konkretnym kierunku, nie czekaj aż dojdziesz do perfekcji, tylko jeżeli spełniasz już część kryteriów, wysyłaj cv i zobacz reakcję rynku. Jak dostaniesz zaproszenie na rozmowę i nawet Ci nie pójdzie, zobaczysz ile już wiesz, a nad czym warto popracować. Coś nie działa, nie ma odzewu? Warto pytać znajomych z branży albo poznać relacje innych, którzy weszli do IT i dzielą się swoimi doświadczeniami. Znajdziesz je też w sieci, np. na blogach czy wspomnianych grupach fb – jest tam też sporo rekruterów, którzy często udzielają konkretnych rad, piszą kogo szukają, dlaczego kogoś odrzucają.

Rekrutacja wewnętrzna

Jeśli pracujesz w dużej firmie zmiana w obrębie tej samej organizacji może naturalnie pozwolić ci wejść w obszar projektów informatycznych. Takie przejście może się wydarzyć np. gdy ktoś obsługiwał system od strony biznesowej, od strony użytkowników, ale pojawił się wakat w dziale IT, gdzie poszukiwana jest biznesowa wiedza ekspercka na temat tej aplikacji. Taką drogę przechodzą np. menadżerowie produktu, którzy zostają mianowani na Product Ownerów. Inną opcją są po prostu ogłoszenia wewnątrz firmy.

Podsumowanie

Nie ma jednej formuły na skuteczne wejście do branży IT bez doświadczenia, zwłaszcza jeżeli nie masz wykształcenia technicznego i nie celujesz w rolę programistyczną. Ale z doświadczenia swojego oraz innych wiem, że jeżeli chcesz dostać pierwszą pracę w IT i zacząć dobrze zarabiać, a nie miałeś do tej pory żadnej styczności z technicznymi zagadnieniami, to podstawy programowania albo SQL – to dobry pomysł, żeby mieć wybór ofert pracy. Jeśli masz doświadczenie w zarządzaniu projektami, to pogłębienie wiedzy o ogólne zagadnienia z informatyki oraz certyfikat ze scruma może wystarczyć, żeby zacząć pracę w projekcie IT.

Jakieś przemyślenia? Pytania? Zostaw komentarz albo napisz przez formularz kontaktowy. Jeśli uważasz, że artykuł był pomocny, to podaj dalej.